Kiến thức
Master hay “giả master”? Khi Tidal & Qobuz bị nghi bán nhạc Hi-Res… rip từ vinyl cũ
Chúng ta sống trong thời đại mà chỉ cần một chiếc tai nghe tốt và kết nối mạng ổn định, bạn có thể truy cập vào kho nhạc “Hi-Res” khổng lồ – nơi mọi bản nhạc đều được giới thiệu là “Master”, “Studio-quality”, “nghe như phòng thu”. Những cái tên như Tidal, Qobuz, Apple Music Hi-Res được gắn liền với trải nghiệm cao cấp – nơi người dùng không chỉ nghe nhạc, mà còn tin rằng mình đang sống cùng bản thu nguyên gốc.
Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu “Master” ấy… chỉ là một bản rip từ đĩa vinyl cũ, với tiếng rít, tiếng nổ pop lẫn trong từng nốt nhạc?
Chuyện tưởng như trò đùa ấy lại đang trở thành đề tài tranh cãi trong cộng đồng nghe nhạc chất lượng cao toàn cầu.
Khi tiếng xước vinyl vang lên trong “Master”
• Một người dùng Reddit từng chia sẻ: “Tôi mở bản Feeling Good của Nina Simone trên Tidal – được gắn nhãn ‘Master’ – và ngay từ vài giây đầu, tôi đã nghe thấy tiếng rãnh đĩa bị xước rõ mồn một.” Đó là thứ bạn mong chờ từ một chiếc turntable vintage, chứ không phải từ bản ghi “tinh khiết nhất” của một nền tảng âm nhạc hàng đầu thế giới.
• Không chỉ Tidal, Qobuz – nền tảng hi-res đến từ Pháp – cũng dính nghi vấn tương tự. Trong một bài test với bản thu piano ECM ở chế độ Hi-Res, người dùng nhận ra phần treble bị méo rõ rệt. Nhưng khi chuyển về chế độ CD (16bit/44.1kHz), méo biến mất. Điều này cho thấy bản Hi-Res được phân phối rất có thể không phải bản phòng thu – mà là một bản rip từ vinyl, với tất cả những nhược điểm mà định dạng đó mang theo.
Gắn mác “Master”, nhưng ai kiểm tra?
• Đây là điểm then chốt của câu chuyện. Các nền tảng streaming không trực tiếp sản xuất hay kiểm soát từng file nhạc – họ phụ thuộc vào các label, nhà phát hành và đơn vị trung gian. Nếu bên cung cấp gửi đến một bản rip chất lượng thấp nhưng gắn tag “Hi-Res” hay “Master”, thì chính nền tảng cũng… không làm gì hơn ngoài việc phát lại đúng như vậy.
• Trong nhiều trường hợp, người dùng phát hiện watermark lạ, EQ lệch hoặc các dấu hiệu của một bản ghi không nguyên bản. Nhưng khi truy cập thông tin, họ không thấy bất kỳ ghi chú nào: không rõ file đến từ phòng thu gốc, từ analog tape hay từ… một chiếc đĩa vinyl second-hand được số hóa lại.
• Người nghe trả tiền cho trải nghiệm cao cấp – nhưng nhận về thứ thậm chí không bằng một chiếc CD cũ.
Khi niềm tin trở thành thứ khó giữ
• Với giá dịch vụ cao hơn, các nền tảng như Tidal HiFi Plus hay Qobuz Studio thường nhấn mạnh vào chất lượng vượt trội – từ bitrate đến bit-depth. Nhưng khi nhãn “Master” chỉ còn là lớp sơn bóng mờ, không đi kèm minh bạch, thì người dùng bắt đầu đặt câu hỏi: “Mình đang trả tiền cho chất lượng – hay chỉ là niềm tin?”
• Thực tế cho thấy: nhiều audiophile sau khi blind test giữa bản CD và “Master” đã không thể phân biệt – thậm chí trong vài trường hợp, bản CD nghe còn sạch hơn vì không dính artifact từ bản rip.
• Nếu không có công cụ kiểm chứng, và không có thông tin nguồn gốc, thì “Master” cũng chỉ là từ khóa marketing.
Vậy người chơi audio nên làm gì?
• Blind test: tự so sánh bản CD và bản Hi-Res để kiểm tra sự khác biệt thực tế.
• Tìm phiên bản có nguồn gốc rõ ràng (remaster chính hãng, file từ phòng thu).
• Nếu nghi ngờ, hãy quan sát cộng đồng: các bài thảo luận trên Head-Fi, Reddit, các trang review như Headphonesty thường nhanh chóng chỉ ra những bản “giả master”.
• Yêu cầu minh bạch từ nền tảng: hiển thị rõ nguồn gốc file – từ studio, từ băng analog hay từ vinyl.
• Cuối cùng, nếu bạn thực sự muốn nghe bản thu gốc, đôi khi CD gốc, SACD, hoặc đĩa than chất lượng cao vẫn là lựa chọn đáng tin cậy hơn – dù cũ, nhưng thật.
Kết
Hi-Res không sai. Streaming không có lỗi. Nhưng khi các nền tảng đẩy trải nghiệm “Master” như một lời hứa vàng mà không thể kiểm chứng nguồn gốc, họ đang đặt niềm tin của người nghe lên bàn cân.
Và một khi niềm tin đó lung lay – những chữ như “Hi-Res”, “Studio Quality” hay “Master” sẽ chỉ còn là… một lớp mực đẹp trên giao diện.
Bạn từng gặp trường hợp “Master” nhưng nghe như vinyl? Hãy kể – vì rất có thể, chúng ta đang cần một cộng đồng kiểm chứng thay vì chỉ tin vào lời quảng cáo.
Nguồn: headphonesty
By Ngoc Tran
• Audio2nd – Chuyên TAI NGHE, DAC, AMP chính hãng (nhận order)
• Bao test đổi trả trong 7 ngày – mua là yên tâm
• Chia sẻ miễn phí kho nhạc sưu tầm lên đến 320GB (đơn hàng từ 2,1 triệu)
• 49/5 Nguyễn Văn Đậu, P.6, Q. Bình Thạnh, TP.HCM
• 0868 068 608
• audio2nd.vn@gmail.com
• audio2nd.vn
• Inbox ngay hoặc ghé trực tiếp cửa hàng để trải nghiệm và rinh tai nghe xịn về với giá “ngọt” nha!